Εντυπωσιάστηκα πως άντεξαν οι Έλληνες με τα 60 ευρώ, οι Γερμανοί δεν θα άντεχαν , είπε η Άνγκελα Μέρκελ, αναφερόμενη στην περίοδο των capital controls.

Για την κρίση του 2015, τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, όλο το παρασκήνιο και τις συζητήσεις με τον Αλέξη Τσίπρα και το δημοψήφισμα αλλά και για τις σημερινές προκλήσεις για την Ευρώπη μίλησε η πρώην Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ σε συζήτηση με τον διευθυντή της «Καθημερινής», Αλέξη Παπαχελά, στο ΚΠΙΣΝ.

Η άφιξη της κ. Μέρκελ στο χώρο της συζήτησης

Σταχυολογώντας :
Στο ζήτημα της κρίσης, υπήρξε αποκαλυπτική. Μίλησε για τη συνάντηση με τον Τσίπρα, την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του δημοψηφίσματος και τις συνομιλίες που ακολούθησαν. Θυμήθηκε ότι στο κρίσιμο τηλεφώνημα του 2015, ο Τσίπρας τής ανακοίνωσε ότι θα προτείνει «όχι» και εκείνη «έχασε τη φωνή της». «Τότε καταλάβαμε ότι αν το “όχι” επικρατήσει, σημαίνει έξοδος από το ευρώ. Δεν μπορούσαμε να αποφασίσουμε εμείς για μια δημοκρατική χώρα», είπε χαρακτηριστικά.

Επανέλαβε ότι η πολιτική είναι η τέχνη του συμβιβασμού. «Η σχέση μου με τον Τσίπρα το απέδειξε. Δεν συμφωνούσαμε, αλλά ακούγαμε ο ένας τον άλλο. Και αυτό έκανε τη διαφορά».

Αναφερόμενη στον πρώην πρόεδρο Ομπάμα, παραδέχτηκε την πίεση που δέχτηκε, σε σημείο που «έβαλε τα κλάματα». «Ο Ομπάμα δεν γνώριζε το νομικό πλαίσιο και ήθελε να ζητήσουμε από την ΕΚΤ να δώσει ρευστότητα — κάτι που δεν ήταν θεσμικά δυνατό», τόνισε. Θυμήθηκε πως ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ενήργησε ανεξάρτητα, «πυροδοτώντας το Μπαζούκα με το “whatever it takes”».

Η Μέρκελ αποκάλυψε ότι η ίδια και ο Σόιμπλε υποστήριζαν το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, σε αντίθεση με τον Τρισέ και τον Σαρκοζί. «Μου έλεγαν “είσαι τρελή” που το υποστηρίζεις», σημείωσε, τονίζοντας ωστόσο ότι τελικά επιλέχθηκε μια πιο ήπια εθελοντική λύση.

Για την αρχή της κρίσης, περιέγραψε τις πρώτες στιγμές αβεβαιότητας, όταν ο Γ. Παπανδρέου τής είπε απλώς «δεν θέλω τίποτα», και οι Ευρωπαίοι εταίροι συνειδητοποιούσαν το μέγεθος του προβλήματος. «Εμφανιζόμουν ως η “κακιά” που δεν έδινε χρήματα. Όμως υπήρχε ρήτρα μη διάσωσης στο ευρώ και δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά.

Ξεκίνησε από την απαρχή της οικονομικής κρίσης
«Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο. Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» είπε η κα Μέρκελ και πρόσθεσε ότι με τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα».

Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου, «εσύ τι θες;» και μου απάντησε: «Τίποτα». Στη συνεδρίαση ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηλός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά που έλεγα ότι «δεν μπορώ να δώσω χρήματα». Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις – «η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, εμείς θα στηρίξουμε και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα».

«Αποφάσισα το 2011 ότι έπρεπε να γίνει ό,τι περνάει από τα χέρια μας για να μείνει η Ελλάδα στη ζώνη του ευρώ» είπε μεταξύ άλλων η κα Μέρκελ και πρόσθεσε ότι «ήταν παρά πολύ δύσκολες οι διαπραγματεύσεις, μετά το δημοψήφισμα του Αλέξη Τσίπρα.

Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε την Ελλάδα εκτός ευρώ, κάθε ώρα του τηλεφωνούσα και του παρουσίαζα την κατάσταση γιατί ήθελα αυτές οι αποφάσεις να γίνονται από κοινού με τον υπουργό Οικονομικών μου, είπε χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενη στον Αντώνη Σαμαρά σημείωσε: «Εγώ ήμουν ο κακός μπάτσος εκείνη την περίοδο. Δεν έκανα κάτι για να ενοχλήσω αλλά γιατί ήμουν της άποψης ότι έπρεπε να μπει η χώρα σε σωστή τροχιά.

Ήμασταν φίλοι σε πολιτικό επίπεδο, σε κομματικό επίπεδο, αλλά είχαμε αντικρουόμενες απόψεις πολλές φορές.
Ήμουν στο πλευρό του Σαμαρά γιατί θεωρούσα ότι χρειαζόταν κούρεμα χρέους (όπως και ο Σόιμπλε), αλλά ο Τρισέ είπε πως αν κάνετε κάτι κάτι τέτοιο ολόκληρος ο χρηματοπιστωτικός κόσμος θα χάσει την εμπιστοσύνη του στη ζώνη του Ευρώ. Ήμουν της άποψης ότι έπρεπε να αποφορτίσω την Ελλάδα από αυτό το βάρος αλλά είχε και η άλλη πλευρά επιχειρήματα.

Έβλεπα τον Τσίπρα και έλεγα «ο Θεός να φυλάει»

Αναφερόμενη στις εντυπώσεις που της δημιουργήθηκαν από την γνωριμία με τον Αλέξη Τσίπρα η κα Μέρκελ είπε:
«Νομίζω ότι δεν ήταν και τόσο εντυπωσιακή πρώτη φορά γιατί ήταν στις Βρυξέλλες. Μετά τον κάλεσα στο Βερολίνο και ήταν τεταμένη η ατμόσφαιρα. Πήγε και είδε διαδηλωτές σε μια διαδήλωση μπροστά από την Καγκελαρία και χαιρέτισε τους συντρόφους του από το κόμμα…

Έλεγα ο θεός να φυλάει! Ελπίζουμε να έρθει κάποια στιγμή. Ήρθε κάποια στιγμή και πηγαίνοντας προς το άγημα του λέω «τολμηρό αυτό» και μου λέει ότι πρέπει κανείς να ασχολείται με τους οπαδούς του.

Ψηλαφώντας ήρθαμε ο ένας πιο κοντά στον άλλο. Εκείνος θεωρούσε τις ιδιωτικοποιήσεις πράγματα του διαβόλου, δεν ήταν εύκολο…

Η Μαραθώνια διαπραγμάτευση των 17 ωρών

«Εγώ δεν ήθελα να φύγει από το ευρώ και εκείνος (σ.σ. ο Τσίπρας) δεν ήθελε μνημόνιο. Ήταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα που είχα σε όλη την πολιτική μου καριέρα και ένα από τα πιο σιωπηλά τηλεφωνήματα», είπε η πρώην καγκελάριος για πώς την ενημέρωσε ο Τσίπρας ότι θα προχωρούσε σε δημοψήφισμα.

Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Τσίπρας είχε αρνηθεί να πει «ναι» στη συμφωνία με τους δανειστές.
Η Μέρκελ τον ρώτησε τι θα κάνει και ο Τσίπρας απάντησε: «Θα επιστρέψω στη χώρα μου και θα μιλήσω με την κυβέρνηση μου και το κόμμα»
Και ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; ρώτησε η Μερκελ
Δεν το γνωρίζω, απάντησε ο Τσιπρας.
Το αποτέλεσμα εκείνης της συζήτησης στην Αθήνα ήταν η διενέργεια δημοψηφίσματος. Και ποια είναι η σύσταση σας; ρώτησε η Μερκελ τον Τσίπρα.
Μα φυσικά όχι, απάντησε ο Τσίπρας
«Εκεί έχασα τη φωνή μου» είπε η Μέρκελ.
Παρά πολύ γρήγορα μετά τελειώσαμε το τηλεφώνημα. Μου λέει ο Ολάντ: και τώρα;
Αν ήταν «όχι», είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδος από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους.

Στη συνέχεια, η πρώην καγκελάριος αναφέρθηκε στα όσα συνέβησαν μετά το δημοψήφισμα – επαναλαμβάνοντας μάλιστα την ευαρέσκειά της για το υψηλό επίπεδο της ελληνικής ομάδας που συμφώνησε το 3ο μνημόνιο.

«Εβαλα τα κλάματα, βίωσα μεγάλη πίεση»

«Ο Ομπάμα δεν γνώριζε καλά το νομικό κομμάτι, τους στόχους της ΕΚΤ. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει άλλες ευθύνες. Ο Ομπάμα δεν τα γνώριζε όλα, κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, μου είχε ασκηθεί πίεση.

Ηθελε να πούμε στην ΕΚΤ να δώσει περισσότερο ρευστό. Μου έλεγαν οι σύμβουλοί μου ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, δεν θα γινόταν καν δεκτό από τα γερμανικά δικαστήρια κι αυτό το είχα πει στον Ομπάμα.

Ο Ντράγκι, ως πρόεδρος της ΕΚΤ, «δημιούργησε το Μπαζούκα» και είπε το whatever it takes. Το έκανε μόνος του».

Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού»
Το ερώτημα ήταν τότε αν θα μπορεί η Ευρώπη να τα βγάλει πέρα μόνη της, αυτή ήταν η βασική μου απορία. Επίσης λαμβάναμε στοιχεία που δεν ήταν σωστά, άρα δεν ξέραμε πώς θα προχωρήσουμε. Ηξερα ότι το ΔΝΤ είναι σκληρό και ανεξάρτητο. Η Ελλάδα είχε ήδη ζητήσει τη βοήθεια από το ΔΝΤ, πρόταση που είχε απορριφθεί.
Η Ελλάδα είχε μπροστά της έναν πολύ δύσκολο δρόμο, αυτό το γνώριζα.

Εχω σπουδάσει φυσική, ξέρω από αριθμούς. Ηξερα ότι δεν αρκούσαν κάποια εκατομμύρια. Επρεπε ως καγκελάριος να έχω τη νομική βάση για να στηρίξω στη γερμανική Βουλή το πρόγραμμα. Ανησυχούσαμε και για τις τράπεζες, η κατάσταση ήταν όντως δύσκολη.

Ηξερα ότι υπήρχαν ατασθαλίες, ακόμα και από γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν οι Ελληνες ή οι Γερμανοί. Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού.

Είστε λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά»
Χαίρομαι που στην Ελλάδα έχετε ξεπεράσει την κρίση και προχωράτε, είπε, ωστόσο -αναφερθείσα στην αύξηση του τουρισμού- υπογράμμισε ότι υπάρχουν νέοι άνθρωποι στις πόλεις που βλέπουν τη ραγδαία άνοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και σκέφτονται «με μας τι θα γίνει;» Πρέπει να ανέβουν οι μισθοί, τόνισε χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείσα για «τι θα λέγατε στον μέσο Ελληνα σήμερα αν τον βρίσκατε στον δρόμο;», απάντησε: Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα.

Πρόσθεσε ότι «με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά».

Μεταναστευτικό – Η κατάσταση ήταν δραματική στην Ελλάδα

Καθημερινά ερχόντουσαν 10.000 νέοι πρόσφυγες όποτε κάτι έπρεπε να κάνω.

Θα μπορούσαμε να αποτρέψουμε τους πρόσφυγες από την Αυστρία στη Γερμανία αλλά αυτό δεν αρκούσε. Για αυτό τάχθηκα υπέρ του σχεδίου Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν δραματική. Η Τουρκία δεν έκανε τίποτε.

Το 95% των προσφύγων δεν έμπαινε στην ΕΕ. Ως αντάλλαγμα η Τουρκία πήρε χρήματα. Ήταν παρά πολύ μεγάλη πίεση εκείνη την περίοδο.

Με κάλεσαν στην Κωνσταντινούπολη, πήγα σε εκείνα τα ανάκτορα, πολύ εντυπωσιακές οι καρέκλες, αλλά έπρεπε κάτι να κάνω. η πολιτική είναι real Politik, ήμουν υποχρεωμένη να μιλήσω με τον Ερντογάν.

Χαίρομαι που η Ευρώπη έχει προχωρήσει και έχει καταρτίσει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου. Αυτοί που δεν έχουν λάβει άσυλο πρέπει να επιστραφούν στις χώρες τους. Οι στόχοι να πολεμήσουμε τους διακινητές είναι φυσικά σωστοί.

Ο Τραμπ θέλει να τραβάει την προσοχή πάνω του
Ο Τραμπ ψηφίστηκε από τον αμερικανικό λαό, το σεβόμαστε. Σκέφτεται τη χώρα του, για αυτόν όλα είναι ντιλ, αλλά ο κόσμος δεν λειτουργεί έτσι. Εμείς είμαστε μέλη της Ε.Ε. και κάνουμε συμβιβασμούς.

Ο Τραμπ δεν ήταν επιθετικός απέναντί μου, πάντα ήθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Στο Οβάλ Γραφείο δεν μου είχε δώσει το χέρι. Του είπα «Ντόναλντ θέλω να κάνουμε χειραψία» και δεν το έκανε. Ηθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Αυτό θέλει, να αποσπάσει την προσοχή και να κοιτάνε οι πάντες εκείνον.

Αν οι δασμοί θα οδηγήσουν τους πολίτες στην Αμερική να πληρώνουν περισσότερο, αυτό θα τον επηρεάσει. Πιστεύω ως Ευρωπαίοι, πρέπει να είμαστε ενωμένοι, πρέπει να αντιδράσουμε, εξαρτάται κι από μας. Δεν λέω να διακόψουμε τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, αλλά πρέπει να μπούμε σε διαπραγματεύσεις.

Στο ΝΑΤΟ η αύξηση στο ΑΕΠ για την άμυνα είναι και προς το δικό μας συμφέρον, για την ασφάλεια μας. Οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ είναι σωστές.

Διαπιστώνω μία προβληματική εξέλιξη: Οταν ο αντιπρόεδρος Βανς λέει ότι «είμαστε εταίροι και σας στηρίζουμε μόνο αν συμφωνείτε με τη δική μας αντίληψη για την ελευθερία», δηλαδή να μην υπάρχουν κανόνες και έλεγχοι, αυτό συνιστά όντως απειλή για τη δημοκρατία μας.

Θεωρώ ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι κυρίαρχη. Βρίσκω σωστή τη στάση Τραμπ, ότι κάτι πρέπει να κινηθεί.
Πρέπει να στηρίξουμε το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη, αλλά δεν πρέπει να κάνουμε χρέη χωρίς όρια.

Ο Πούτιν, η Ουκρανία και ο πάνινος σκύλος
Αποκάλυψε ότι παλαιότερα την είχε δαγκώσει ένας σκύλος και έτσι είχε φοβία. Μολονότι το Κρεμλίνο είχε ενημερωθεί, στην πρώτη επίσκεψή της στη Μόσχα, ο Πούτιν είχε στο δωμάτιο μια τεράστια πάνινη κούκλα ενός σκύλου. Ο Πούτιν μου είπε ότι «δεν δαγκώνει». Μετά στο Σότσι έφερε ένα σκύλο. Δεν ισχύει αυτό που λέει ο Πούτιν ότι δεν γνώριζε. Γνώριζαν στο Κρεμλίνο ότι έχω φοβία με τους σκύλους.

Τόνισε ότι για τον Πούτιν η πτώση της ΕΣΣΔ ήταν το χειρότερο γεγονός του 20ού αιώνα, ενώ για εκείνη ήταν το πιο χαρούμενο. «Είχαμε διαφορετικές οπτικές».

Ο Πούτιν έχει ακόμα αυτή την ιδέα, ότι η Ρωσία πρέπει να ασκεί επιρροή στην Ουκρανία και στη Λευκορωσία, αν και είναι κυρίαρχα κράτη.

Εγώ από κοινού με τον Σαρκοζί ήμουν κατά της ένταξης Ουκρανίας και Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Θεωρούσα ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις.

Υπήρξαν χώρες από την ανατολική και κεντρική Ευρώπη που βρέθηκαν υπό τη σοβιετική επιρροή. Αυτοί δεν ήθελαν τη Ρωσία, δεν θεωρούσαν ότι είναι μέρος της Ευρώπης. Η Ρωσία όμως δεν εξαφανίζεται από τον χάρτη και είναι πυρηνική δύναμη, δεν μπορείς να το αγνοήσεις αυτό, εμείς θέλαμε μία εταιρική σχέση με τη Ρωσία και το κάναμε. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία μπήκαμε σε μία νέα εποχή και όλα άλλαξαν.

Οχι, δεν έχω απολύτως καμία σχέση με τον Πούτιν. Πάντα είχαμε μεγάλες διαφωνίες. Στην περίπτωση της Κριμαίας μου είπε ψέματα 2 φορές κι όλα από τότε άλλαξαν.

Η ζωή μετά την πολιτική
Το τέλος της πολιτικής μου καριέρας ήταν ευχάριστο. Στην αρχή η μετάβαση ήταν θαυμάσια, ήμουν επί 16 χρόνια καγκελάριος, τεράστιο διάστημα.

Είναι σωστό και δίκαιο που άλλοι φέρουν πλέον την ευθύνη.

Ταξινόμησα τις σκέψεις μου γράφοντας το βιβλίο μου. Τώρα έχω ελεύθερο χρόνο, είναι υπέροχο. Μπορώ να πάω στο θέατρο, να συναντήσω φίλους.

Εχω ένα μικρό κτήμα στο Βερολίνο, περπατώ, βλέπω τους φίλους μου, δεν μου λείπει κάτι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Bigpost.gr

Ακολουθήστε το Bigpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις