Νότης Μαριάς: Η διγλωσσία της ΕΕ για τον έλεγχο των τιμών από το χωράφι στο ράφι

Γράφει ο Νότης Μαριάς

Ανάμεσα στα αιτήματα των αγροτικών κινητοποιήσεων περιλαμβάνεται και η διασφάλιση του εισοδήματος των αγροτών, θέμα στο  οποίο έχει αναφερθεί η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) σε Ανακοίνωσή της  (COM(2025) 75 final) στις 19 Φεβρουαρίου 2025  (https://ec.europa.eu/commission 19/2/2025).

Στην Ανακοίνωση επισημαίνεται  ότι η Κομισιόν θα παρεμβαίνει προκειμένου οι ευρωπαίοι γεωργοί να μην αναγκάζονται να πωλούν συστηματικά τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος παραγωγής. Μάλιστα στο  κείμενο με μαύρα bold γράμματα τονίζεται η λέξη «συστηματικά», όπερ σημαίνει ότι δεν θα λαμβάνονται μέτρα εκ μέρους της ΕΕ προκειμένου ο αγρότης να μην αναγκάζεται γενικά να πουλάει τα προϊόντα του  κάτω από το κόστος. Αντίθετα, μέτρα θα λαμβάνονται προκειμένου να μην αναγκάζεται να τα πουλάει συστηματικά κάτω από το κόστος. Δηλαδή αύριο μπορεί  κάτω από την πίεση των εμπόρων και των σούπερ μάρκετ, να πιεστούν οι ευρωπαίοι αγρότες και να πουλήσουν τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος. Αυτό δεν θα  κινητοποιεί τον μηχανισμό της Κομισιόν να το ελέγξει, γιατί θαπρέπει να αποδειχθεί ότι αυτό γίνεται «συστηματικά». Άρα ενώ οι αγρότες σε όλη την Ευρώπη τονίζουν ότι δεν μπορεί να επιτρέπεται στα σούπερ μάρκετ να πιέζουν  την αλυσίδα τροφοδοσίας και διανομής των προϊόντων που έχει ως αποτέλεσμα  να αναγκάζονται να πουλάνε  τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος, η Κομισιόν από την πλευρά της δηλώνει ότι θα παρεμβαίνει   μόνο όταν οι αγρότες αναγκάζονται «συστηματικά» να πουλάνε τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος.

Επιπλέον στην Ανακοίνωση της Κομισιόν δεν φαίνεται να αντιμετωπίζεται το θέμα των μονοπωλίων που υπάρχουν στον αγροτικό τομέα καθώς έχει πλέον διαμορφωθεί μια εντελώς καθετοποιημένη αλυσίδα που ξεκινά από την πρωτογενή παραγωγή αγροτικών προϊόντων, συνεχίζει με την παραγωγή τροφίμων από τις βιομηχανίες και καταλήγει στην αγορά μέσω των σούπερ μάρκετ. Στην Ανακοίνωσή της απλά δεσμεύεται να κάνει έρευνες για να βρει το πραγματικό κόστος παραγωγής αγροτικών προϊόντων προκειμένου εν συνεχεία να διαπιστώσει εάν οι μεμονωμένοι αγρότες αναγκάζονται από τις βιομηχανίες τροφίμων και τα σούπερ μάρκετ να πωλούν συστηματικά τα προϊόντα τους κάτω από το κόστος παραγωγής.

Όμως το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής ενός αγροτικού προϊόντος σε μια καθετοποιημένη μονάδα η οποία συμπεριλαμβάνει πρωτογενή παραγωγή, επεξεργασία και παραγωγή τροφίμων και εν συνεχεία πώληση σε σουπερμάρκετ, είναι συμπιεσμένο σε εξαιρετικά  χαμηλά επίπεδα. Επομένως, όταν θα ενεργοποιηθεί η Κομισιόν προκειμένου να προχωρήσει σε έρευνα για να διαπιστώσει  το κόστος παραγωγής ενός συγκεκριμένου αγροτικού προϊόντος, λόγω ακριβώς της λειτουργίας των εν λόγω καθετοποιημένων μονάδων, θα το βρει σε χαμηλότερα επίπεδα από το οριακό κόστος παραγωγής των μεμονωμένων αγροτών ή ακόμη και των μικρομεσαίων αγροτικών επιχειρήσεων. Έτσι η εξαιρετικά χαμηλή τιμή πώλησης ενός αγροτικού προϊόντος από αγρόκτημα που ανήκει σε καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής όχι μόνο θα συμπαρασύρει και την τιμή πώλησης εκ μέρους των μεμονωμένων αγροτών αλλά επιπλέον θα οδηγεί στο να θεωρείται νόμιμη και αυτή καθ΄ αυτή η πώληση στην ίδια χαμηλή τιμή του ιδίου προϊόντος που παράγεται από ένα μεμονωμένο αγρόκτημα στο οποίο όμως το οριακό κόστος παραγωγής είναι πιο αυξημένο. Άρα η πώληση κάτω του οριακού κόστους παραγωγής τους εκ μέρους των μεμονωμένων αγροκτημάτων θα θεωρείται νόμιμη παρότι αυτά θα πωλούν πλέον με ζημιά.

Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής και Βουλευτής Ηρακλείου,notismarias@gmail.com

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Bigpost.gr

Ακολουθήστε το Bigpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις